Party Serwis
Zgodnie z obowiązującym w Polsce prawem, czyli Ustawą o Prawie Autorskim i Prawach Pokrewnych (tekst jednolity Dz. U. z 2016, poz. 666), przy organizacji przyjęć weselnych należy zawrzeć stosowne umowy i opłacić tantiemy z tytułu publicznego odtwarzania utworów muzycznych wykorzystywanych podczas imprezy. W tym artykule poznasz, jak wygląda oplata za muzykę na weselu.
Opłaty na rzecz Organizacji Zbiorowego Zarządzania (OZZ), tj.:
Stowarzyszenie Autorów ZAiKS
Stowarzyszenie Autorów ZAiKS zarządza prawami autorskimi;
Związek Artystów Wykonawców STOART
Związek Artystów Wykonawców STOART, który na podstawie decyzji Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z dnia 3 stycznia 2019 r. stał się jedynym inkasentem opłat dla wszystkich sześciu działających w Polsce organizacji zarządzających prawami pokrewnymi (Związek Producentów Audio-Video ZPAV, Związek Artystów Wykonawców STOART, Stowarzyszenie Twórców Ludowych, Stowarzyszenie Filmowców Polskich, Stowarzyszenie Artystów Wykonawców Utworów Muzycznych i Słowno-Muzycznych SAWP, ZASP – Stowarzyszenie Polskich Artystów Teatru, Filmu, Radia i Telewizji).
Obowiązek uregulowania opłat Opłata za muzykę na weselu – co musisz wiedzieć o kosztach ZAiKS i STOART
Opłaty takie są konieczne zarówno w przypadku, gdy muzyką na weselu zajmuje się wynajęty DJ, jak również w przypadku, gdy wynajęty zostaje zespół. Nasuwać się może pytanie: „A czemu za zespół też, skoro grają na żywo”. Odpowiedź jest bardzo prosta. Zespół na weselu nie gra tylko i wyłącznie swoich autorskich utworów, ale głównie hity innych, znanych i lubianych wykonawców.
Zgodnie z obowiązującą Ustawą o Prawie Autorskim i Prawach Pokrewnych za opłaty na rzecz Organizacji Zbiorowego Zarządzania odpowiada organizator imprezy.
Wymóg uzyskania zezwolenia
Zarobkowe udostępnianie pomieszczeń w celu organizowania imprez z wykorzystaniem utworów objętych ochroną prawa, przeważnie poprzez ich wykonywanie lub odtwarzanie podczas wesel, jest wkroczeniem w autorskie prawa majątkowe opisane art. 17 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych i wymaga uzyskania zezwolenia. Z uwagi na powyższe prowadzący działalność polegającą na odpłatnym udostępnianiu pomieszczeń lub organizowaniu w pełni imprez weselnych lub innych wydarzeń rodzinnych i okazjonalnych itp., podczas których wykorzystywana jest chroniona muzyka, zobowiązani są do zawarcia umowy licencyjnej na korzystanie z utworów muzycznych.
Legalizacja usług weselnych
Dom weselny czy restauracja, organizując wesela, musi zalegalizować wszystkie aspekty świadczonej usługi. Odpłatny wynajem pomieszczeń na wesele wiąże się z korzystaniem z muzyki. Wskazuje to na bezpośredni związek zarobku z wykorzystaniem sali. Która młoda para wynajęłaby lokal, w którym nie można grać ani odtwarzać muzyki? Większość właścicieli lokali weselnych ma wykupione stałe licencje. Koszt takiej licencji jest zazwyczaj wliczony w cenę. Czasami jednak po podpisaniu umowy właściciele żądają dodatkowej opłaty. Zazwyczaj jest to kilkaset złotych.
Postępowanie w przypadku braku opłat
Czasami manager lub właściciel lokalu mówi, że nie płacą tantiem dla ZAiKS-u i STOART-u. Para młoda musi wtedy sama załatwić sprawy związane z prawami autorskimi. Może to zrobić przez DJ-a lub zespół. Tacy wykonawcy nie są organizatorami imprezy, tylko wynajętymi podwykonawcami. Można to porównać do sytuacji, gdy DJ mówi: „Żeby było taniej, gram tylko z pirackich płyt”. Dodaje, że jeśli chcecie legalności, to kupcie oryginalne płyty.
Brzmi absurdalnie? Oczywiście! A jednak takie podejście jest nagminne wśród lokali. Opowieści właścicieli, że młoda para jest organizatorem, są oszustwem. Gdyby tak było, młodzi musieliby sami robić zakupy do kuchni i zatrudniać personel. Musieliby także odpowiadać za przepisy sanepidu, BHP i ppoż. Czy tak jest, czy lokal organizuje te sprawy zawodowo?
Samodzielna organizacja wesela
W sytuacji gdy nowożeńcy zdecydują się całkowicie samodzielnie organizować wesele, np. w remizie, wynajętym namiocie i oni angażują personel, zespół lub DJ-a, oczywiście płacąc za granie, to także oni są odpowiedzialni za uzyskanie zezwolenia (licencji) na korzystanie z utworów i zapłatę wynagrodzeń autorskich (tzw. tantiem) za wykonane utwory.
Weryfikacja umowy z lokalem
Przed zawarciem z lokalem umowy trzeba dopytać właściciela lokalu lub managera, czy wyżej wymienione opłaty są przez nich uiszczane. Jeśli tak, to można spać spokojnie. Jeśli lokal nie płaci tantiem żadnym OZZ, to musi to zrobić samodzielnie młoda para. Może być tak, że lokal ma opłacony ZAiKS, a STOART musi opłacić młoda para.
Procedura opłacania tantiem
Tantiemy dla ZAiKS-u opłaca lokal albo przerzuca ten obowiązek na młodą parę. W takim przypadku należy wejść na e-licencje i wypełnić formularz rejestracji, podając swoje dane. Następnie należy złożyć wniosek, podając dane, takie jak: miejsce imprezy, rodzaj lokalu, liczba osób, itp. Po wygenerowaniu umowy będzie trzeba zrealizować płatność przelewem, po dokonaniu której mailem otrzymuje się potwierdzenie zawarcia umowy w postaci pliku PDF, które trzeba wydrukować i koniecznie wziąć ze sobą na wesele.
Unikanie dodatkowych kosztów
Jest pewien szczegół, który sprawia, że młode pary płacą więcej, niż powinny. W formularzu trzeba wypełnić pole „wynagrodzenie zespołu / DJ-a”. Wynagrodzenie to obejmuje część związaną z muzyką objętą ochroną prawną. ZAiKS może naliczyć 10% opłat od tej części. Oprócz tego wynagrodzenie zawiera składniki, do których ZAiKS nie ma praw. Należą do nich np. wynajem nagłośnienia, oświetlenia, dekoracje LED napis LOVE, ciężki dym, iskry, foto-budka, transport. Jeśli opłaty za ZAiKS pokrywa młoda para, a nie lokal, warto rozdzielić te koszty. W umowie z zespołem lub DJ-em warto oddzielić część artystyczną od kosztów związanych ze sprzętem, transportem i dodatkowymi atrakcjami.
Opłacenie tantiem dla STOART-u
Opłaty na rzecz STOART-u były przez minione lata traktowane przez właścicieli lokali lekceważąco. Panowało przeświadczenie, że jeśli zapłacony jest ZAiKS, to wszystko jest w porządku, a inne organizacje od praw pokrewnych można pominąć. Czasy się jednak zmieniły. Powstały połączone bazy danych. Jeśli zapłacony jest ZAiKS, to STOART wcześniej czy później upomni się o swoją działkę. Ma na to aż do czterech lat. Im później od daty imprezy, tym bardziej dotkliwe konsekwencje. Ponadto obecnie goście weselni robią podczas zabawy weselnej dziesiątki zdjęć i ochoczo publikują je, oznaczając lokalizację, znajomych, w tym oczywiście młodą parę we wszystkich możliwych social mediach, takich jak np. Facebook, Instagram, Snapchat itp.
Procedura zgłoszenia imprezy do STOART-u
Po imprezie młoda para chwali się zdjęciami z wesela na Facebooku. Nie da się już ukryć, że odbywało się wesele w danym lokalu i terminie. Oprócz ZAiKS-u trzeba również obowiązkowo opłacić STOART.
Opłaty za STOART są podobne do tych za ZAiKS, ale wymagają więcej zachodu. Obecnie nie można tego zrobić on-line. Koszt to 129 zł dla imprez do 100 osób i 209 zł dla większych.
Zgłoszenie imprezy należy wysłać mailem do Inspektora STOART-u. Trzeba podać wszystkie dane wpisane w formularzach ZAiKS-u. Inspektor sporządzi umowę i prześle ją mailem do pary młodej. Należy ją wydrukować, podpisać, zeskanować i odesłać z powrotem.
Inspektor przekaże umowę do centrali STOART-u w Warszawie. Po opatrzeniu pieczęciami i podpisami, umowa zostanie przesłana listownie do pary młodej. Oryginał trzeba zabrać ze sobą na wesele.
Uwzględnienie dodatkowych opłat dla DJ-a
Jeśli na imprezie muzyką zajmować się będzie DJ, można dodać informację, iż WYKONAWCA odtwarzać będzie utwory zwielokrotnione w postaci pojedynczych kopii (egzemplarzy) cyfrowych. Zwiększa to opłatę o 15%. Podane kwoty uwzględniają już to rozwiązanie. Chodzi o to, że DJ będzie używał na imprezie cyfrowych kopii swoich oryginalnych utworów w postaci plików mp3 na pendrivie, zamiast nosić za sobą kilka walizek płyt CD (są tacy, którzy nadal to robią, więc to tylko opcja, która ułatwi DJ-owi życie i nie będzie on musiał wykupować rocznej licencji ZPAV za 2.460 zł).
